- Wyborczy Serwis Organizacji Firm Badania Opinii i Rynku oraz Polskiego Towarzystwa Badaczy Rynku i Opinii -

Dobór próby

Poznanie poglądów wszystkich osób należących do liczebnej grupy (populacji) jest praktycznie niemożliwe ze względu na duży koszt i długi czas badania. Z dobrze zdefiniowanej populacji można jednak wyodrębnić pewną liczbę przedstawicieli stanowiącą próbę. Losowo dobrana próba umożliwia badaczowi stosującemu ścisłe statystyczne wnioskowanie podać nie tylko wynik pomiaru dla całej badanej zbiorowości, ale i z dużym prawdopodobieństwem określić jego dokładność. Aby było to możliwe, konieczna jest znajomość prawdopodobieństw wejścia w skład próby poszczególnych jednostek należących do populacji. Oznacza to, że ani badacz, ani respondent nie mogą decydować dowolnie, kto uczestniczy w badaniu, a kto nie. Nielosowe metody doboru próby pozwalają również na oszacowanie parametrów populacji. Są jednak powszechnie stosowane w praktyce badawczej ze względu na łatwość realizacji i mniejszy koszt. Próby takie nie pozwalają na określenie dokładności szacowania wyników a co za tym idzie ich stosowanie w badaniach sondażowych jest ograniczone.

Stanisław Mirowski

Z wykształcenia fizyk eksperymentalny (UW) z zamiłowania obserwator i pomiarowiec. W swej karierze m.in. badał skutki awarii czarnobylskiej i wykonywał analizy statystyczne w psychologii i medycynie. Od 16 lat związany z badaniami rynku i opinii. Autor licznych schematów doboru próby, i szkoleń na ten temat, m.in. dla: pracowników SMG, doktorantów SNS IFiS PAN, studentów socjologii UW, pracowników MRR oraz w ramach PTBRiO. W wolnych chwilach zwiedza i poszukuje korzeni rodzinnych (czasem udaje się łączyć te dwie pasje).

Fieldwork jest sztuką
praca zbiorowa pod redakcją
Pawła B. Sztabińskiego, Zbigniewa
Sawińskiego, Franciszka
Sztabińskiego

Wydawnictwo IFiS PAN,
Warszawa 2005
Survey sampling

Kish L.
Willey & Son, 1965

Wstęp do statystycznej metody reprezentacyjnej

Pawłowski Z.
PWN 1972

metoda reprezentacyjna
Metoda reprezentacyjna
w badaniach zjawisk
ekonomiczno-społecznych

Steczkowski J.
PWN 1995

Metoda reprezentacyjna

Zasępa R.
PWE, 1972

Sampling techniques

Cochran W.G.
Wiley & Son, 1977

Dobór próby

dr hab. Zbigniew Sawiński, prof. IBE

Science of public opinion polls
1936 – Election:
Biased sampling procedure
Przedziały ufności: Aplet
Problematyka doboru próby na stronie Europejskiego Sondażu Społecznego

© Polskie Badania Wyborcze 2019